Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt (hay còn gọi là tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt) là một bệnh tuyến tiền liệt là căn bệnh thường gặp ở nam giới tuổi trung niên. Tuy nhiên, trên thực tế không phải nam giới nào cũng biết về căn bệnh tăng sản lành tính tuyến tiền liệt. Vậy tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt là bệnh gì? Nguyên nhân do đâu? Cách điều trị như thế nào? Hãy cùng vuongbao.vn tìm lời giải đáp ngay dưới đây nhé.
Mục lục
- 1. Tuyến tiền liệt là gì?
- 2. Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt là gì?
- 3. Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt biểu hiện như thế nào?
- 4. Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt do đâu?
- 5. Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có gây biến chứng không?
- 6. Chẩn đoán tăng sản lành tính tuyến tiền liệt như thế nào?
- 7. Cách điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt là gì?
Tuyến tiền liệt ở nam giới là một tuyến nằm dưới đáy bàng quang, giáp với cổ bàng quang; các thùy tuyến tiền liệt ôm trọn một phần sau ống niệu đạo. Nó có 2 nhiệm vụ chính là: kiểm soát nước tiểu thông qua các thùy; tiết dịch kiềm màu trắng hòa trộn vào tinh dịch để bảo vệ tinh trùng.
Tuyến tiền liệt được phân chia thành 5 vùng chính là:
Vùng đệm xơ – cơ trước: là phần mặt trước tuyến tiền liệt với những cơ trơn bao quanh niệu đạo (gần chỗ thắt hẹp lại của bàng quang).
Vùng ngoại vi: Vùng này chứa khoảng 75% các mô tuyến tiền liệt. Vùng ngoại vi cũng là nơi thường xuất hiện phần lớn các tế bào ung thư tuyến tiền liệt.
Vùng trung tâm: Chỉ chiếm một phần nhỏ và là nơi chứa gần như toàn bộ các mô còn lại của tuyến tiền liệt.
Mô trước tuyến tiền liệt: là vùng nhỏ nhất và có cấu tạo phức tạp nhất. Vùng này là sự sắp xếp liền kề. đan xen giữa những phần tử tuyến tiền liệt và những phần tử không phải tuyến tiền liệt.
Mô trước tuyến tiền liệt đóng vai trò giống như một cơ thắt ở thời điểm phóng tinh nhằm mục đích ngăn chặn không để tinh dịch trào ngược lên bàng quang trong quá trình xuất tinh ở nam giới.
Vùng chuyển tiếp: đây là nơi tập hợp của một nhóm nhỏ các ống là điểm nối của các đoạn gần – xa của niệu đạo.
Do là vùng tập trung của nhiều đường ống nên sự phân chia và tăng sinh tế bào các chùm tuyến tiền liệt dễ xảy ra. Nếu nam giới bị tăng sinh tuyến tiền liệt lành tính thì vùng chuyển tiếp là nơi có lượng tế bào tăng sản mạnh nhất.
Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt là gì?
Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt (hay còn gọi là hiện tượng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, tăng sản tuyến tiền liệt lành tính) là thuật ngữ miêu tả tình trạng phát triển phình to dần của các tế bào lành tính (không phải tế bào ung thư) bên trong tuyến tiền liệt.
Theo số liệu thống kê năm 2018 cho thấy, ở Việt Nam có 63,8% nam giới trên 60 tuổi bị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt.
Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt biểu hiện như thế nào?
Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt biểu hiện rõ nhất là 2 triệu chứng: tắc nghẽn và kích thích tiểu tiện.
Triệu chứng tắc nghẽn nước tiểu
Theo các phân tích hình thể, tình trạng tăng sản lành tính tuyến tiền liệt thường khởi phát đầu tiên tại vùng đệm xơ – xơ trước sau đó mới tới các vùng khác. Theo thời gian, sự phình to tuyến tiền liệt sẽ chèn ép vào ống niệu đạo, làm cản trở đường tiểu tiện gây nên triệu chứng tắc nghẽn đường tiểu như:

- Tiểu khó
- Tiểu nhỏ giọt
- Tiểu không hết.
- Tiểu ngập ngừng
- Tiểu yếu
- Bí tiểu
Triệu chứng kích thích tiểu tiện
Tuyến tiền liệt còn là nơi tập trung rất nhiều thụ cảm a aldrenergic – loại thụ cảm tạo phản xạ co thắt cơ trơn cổ bàng quang và niệu đạo => gây nên triệu chứng kích thích như:
- Tiểu gấp
- Tiểu đêm
- Tiểu són
- Mất khả năng nhịn tiểu.
Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt do đâu?
Cho tới hiện nay các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra chính xác nguyên nhân dẫn đến tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt.
Người ta cho rằng sự tăng sản lành tính tuyến tiền liệt có mối liên hệ chặt chẽ giữa độ tuổi và sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể khi nam giới bước vào độ tuổi trung niên.
Cụ thể là sự thay đổi về hormone Dihydrotetosterone (DHT) – loại hormone được chuyển hóa từ hormone testosterone, tập trung khoảng hơn 70% trong tuyến tiền liệt có thể tác động tới các tế bào lành tính gây ra sự phì đại tăng sinh mất kiểm soát khối lượng tuyến tiền liệt.

Ngoài độ tuổi và nồng độ Dihydrotetosterone (DHT), thì một số yếu tố bên ngoài khác cũng góp phần tác động gây hiện tượng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt như:
- Tiền sử gia đình: Những người có người thân từng bị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt thì nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn người bình thường.
- Do môi trường làm việc bị ô nhiễm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe trong thời gian dài.
- Do chế độ ăn uống thiếu khoa học: bị mất cân bằng trong việc bổ sung chất xơ, rau xanh và lượng protein hàng ngày.
- Do sử dụng nhiều rượu bia, hoặc các chất kích thích không có lợi như: thuốc lá, chất có chứa cafein…
- Do bị mắc các bệnh nền tác động gây tăng sản lành tính tuyến tiền liệt như: viêm tuyến tiền liệt kéo dài; bệnh xơ gan, đái tháo đường…
Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có gây biến chứng không?
Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt có gây biến chứng không? Câu trả lời là CÓ.
Ban đầu, các triệu chứng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt chỉ xuất hiện ở mức độ nhẹ, không thường xuyên. Nhưng nếu không được điều trị kịp thời, tăng sản lành tính tuyến tiền liệt có thể phát triển lên cấp độ nặng và gây ra các biến chứng liên quan tới hệ tiết niệu như:
- Bí tiểu cấp tính.
- Bí tiểu mãn tính.
- Sỏi đường tiết niệu.
- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu.
- Đi tiểu ra máu.
- Túi thừa bàng quang (Túi hình thành dọc theo chiều dài của niệu đạo).
- Suy thận.
Chẩn đoán tăng sản lành tính tuyến tiền liệt như thế nào?
Tùy thuộc vào từng bác sĩ chuyên khoa mà các phương pháp chẩn đoán tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có thể được sử dung khác nhau. Một số phương pháp chính thường được áp dụng nhằm phát hiện tăng sản lành tính tuyến tiền liệt như:
Dựa vào các triệu chứng lâm sàng.
Thăm khám trực tràng: Phương pháp này phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm của bác sĩ thăm khám. Ở phần lớn người bệnh có thể sờ thấy đường chu vi của tuyến tiền liệt (ở trước trực tràng).
Việc thăm khám sờ nắn tuyến tiền liệt giúp bác sĩ ước lượng kích thước, khối lượng tuyến tiền liệt ở thời điểm hiện tại; hình dáng khối u, mặt nhẵn trơn hay có u cục? mật độ chắc hay mềm? giữa các thùy có còn rãnh không? khi sờ nắn khối u có bị đau không? …
Nhưng do phụ thuộc toàn bộ vào kinh nghiệm nên các kết luận không thể chính xác hoàn toàn.

Xét nghiệm máu: có mục đích loại trừ trường hợp mắc ung thư tuyến tiền liệt (tăng sản tuyến tiền liệt ác tính) thông qua chỉ số PSA. Cụ thể:
- Chỉ số PSA nhỏ dưới 4 ng/ml thì người bệnh ít nguy cơ bị ung thư tuyến tiền liệt.
- Nếu chỉ số PSA trên 10 ng/ml thì tỉ lệ người bệnh mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn.
Sinh thiết: Là việc kim sinh thiết lấy mẫu tế bào ở vị trí tăng sinh tuyến tiền liệt, sau đó đem phân tích mẫu bệnh phẩm nhằm chẩn đoán chính xác người bệnh bị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt hay ung thư tuyến tiền liệt.
Siêu âm tuyến tiền liệt
Siêu âm là một trong những cách giúp đo chính xác khối lượng tuyến tiền liệt; xác định được vùng tăng sinh tuyến tiền liệt ở vùng nào? Biết mức độ ảnh hưởng của tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt đến bàng quang, niệu đạo và các bộ phận khác như thế nào?
Soi bàng quang: Nhằm đánh giá kích thước tuyến tiền liệt thông qua sự tắc nghẽn đường niệu đạo. Tuy nhiên, phương pháp này còn nhiều hạn chế vì khó quan sát được cổ bàng quang và niệu đạo.
Cách điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt
Tùy thuộc vào từng mức độ tăng sản lành tính tuyến tiền liệt nặng hay nhẹ mà bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra những phương pháp điều trị bệnh khác nhau. Trong đó điều trị nội khoa và điều trị ngoại khoa là 2 phương pháp được áp dụng nhiều nhất.
Điều trị nội khoa
Với trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ, khối tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt nhỏ dưới 60g thì có thể điều trị nội khoa bằng các loại thuốc uống. Đây là một trong những lựa chọn an toàn và hiệu quả nhất.
Một số nhóm thuốc Tây y có tác dụng điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt:

Nhóm thuốc 5 Alpha: với một số tên biệt dược như: Finasteride, Dutasteride.
Nhóm 5 Alpha có tác dụng làm giảm sự chuyển hóa từ hormone Testosterol sang Dihydrotetosterone (DHT). Nhờ đó làm giảm hoạt động của nội tiết tố Androgen, ức chế sự tiếp tục tăng sinh của các tế bào tuyến tiền liệt lành tính; đồng thời làm teo nhỏ dần khối u xơ tuyến tiền liệt.
Nhóm thuốc ức chế Alpha 1: với một số biệt dược thường gặp: Alfuzosin (Xatral), Terazosin hydrochloride (Hytrin), Doxazosin aresylate (Carduran)…
Nhóm 1 Alpha hoạt động dựa trên cơ chế làm giảm áp lực cơ trơn của tuyến tiền liệt, vỏ tuyến tiền liệt tới cổ bàng quang. Từ đó giúp cải thiện các triệu chứng tắc nghẽn và kích thích tiểu tiện cho người bệnh.
☛Xem thêm: Thuốc điều trị u xơ tiền liệt tuyến
Tham khảo thực phẩm chức năng có tác dụng hỗ trợ làm giảm kích thước tuyến tiền liệt phì đại, cải thiện các chứng rối loạn tiểu tiện như TPCN Vương Bảo.
Vương Bảo là TPCN đã có mặt trên thị trường hơn 5 năm, được Cục An Toàn Thực phẩm – Bộ Y tế cấp phép cho 2 công dụng chính là:
- Hỗ trợ hạn chế sự phát triển của phì đại tuyến tiền liệt đồng thời làm giảm kích thước khối u phì đại tuyến tiền liệt
- Giúp cải thiện các triệu chứng rối loạn tiểu tiện do bệnh gây ra như: tiểu đêm, tiểu buốt kèm tiểu rắt, tiểu không hết, tiểu nhiều lần…
Với thành phần chiết xuất từ các vị thuốc Nam có tác dụng làm giảm kích thước khối u xơ tuyến tiền liệt như: Náng hoa trắng, Hải trung kim, Rau tàu bay, Sài hồ nam (lức) kết hợp với dây chuyền sản xuất công nghệ hiện đại thuộc Công ty cổ phần công nghệ cao Thái Minh, mỗi viên uống Vương Bảo được tính toán với tỉ lệ thành phần hợp lý giúp mang lại hiệu quả điều trị phì đại tuyến tiền liệt tốt nhất cho người bệnh.
Mua Vương Bảo bằng cách đặt hàng online trực tiếp từ công ty, bạn BẤM VÀO ĐÂY
Tìm điểm bán Vương Bảo nhanh nhất TẠI ĐÂY
Điều trị ngoại khoa
Trường hợp bệnh nhân có mức độ bệnh nặng, khối tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt nặng trên 80g thì có thể tham khảo những phương pháp ngoại khoa mổ u xơ tiền liệt tuyến do tại thời điểm này kích thước tuyến tiền liệt quá lớn, việc dùng thuốc uống không mang lại hiệu quả (hoặc chỉ mang lại hiệu quả ít, không đáp ứng đủ yêu cầu điều trị).
Các phương pháp điều trị ngoại khoa cần có chỉ định từ bác sĩ điều trị, đồng thời người bệnh cần được thăm khám kiểm tra kỹ trước khi tiến hành mổ u xơ tiền liệt tuyến để tỉ lệ thành công cao nhất có thể.
Một số phương pháp mổ điều trị ngoại khoa khi bị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt như:
- Mổ nội soi cắt bỏ u xơ tuyến tiền liệt (TURP)
- Rạch cắt phần tăng sản tuyến tiền liệt lành tính thông qua bàng quang (TUIP)
- Mổ phì đại tuyến tiền liệt bằng laser
- Liệu pháp vi sóng transurethral (TUMT)
- Trị liệu bằng hơi nước (CWVA, Rezum)
- Nút mạch phì đại tuyến tiền liệt
- Cắt bỏ kim xuyên sọ (TUNA)