Tuyến tiền liệt nằm ở đâu? Cấu tạo và chức năng thế nào?

Thẩm định bởi:

Dược sĩ Đinh Thị Ánh

Chuyên khoa: Dược lâm sàng và dược cổ truyền

Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ nhưng có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe sinh sản ở nam giới. Để hiểu rõ về tuyến tiền liệt nằm ở đâu, cầu tạo như thế nào? giữ chức năng ra sao? Trong bài viết này, cùng Vuongbao.vn tìm hiểu tuyến tiền liệt nằm ở đâu cũng như các vấn đề khác liên quan đến sức khỏe tiền liệt tuyến ngay dưới đây.

I. Tuyến tiền liệt nằm ở đâu?

Tuyến tiền liệt nằm vùng háng, nép mình phía sau xương mutrước trực tràng, nằm phía dưới bàng quangbao quanh niệu đạo, đường dẫn tinh.

Tuyến tiền liệt chỉ có ở nam giới, nằm sâu trong háng, bao quanh phần trên cùng của niệm đạo, ngay dưới bàng quang và phía trước trực tràng. Từ trực tràng có thể dùng ngón tay là có thể sờ thấy tuyến này.

tuyến tiền liệt nằm ở đâu
Tuyến tiền liệt nằm ở đâu?

Nếu lấy tuyến tiền liệt làm trung tâm thì vị trí của nó như sau:

  • Túi tinh nằm trên đỉnh của tuyến tiền liệt, có hình dạng giống như tai thỏ. Nối với niệu đạo bằng ống phóng tinh tại trung tâm tuyến tiền liệt. Chức năng của túi tinh là giúp lắng đọng và tiết ra tinh dịch;
  • Bàng quang nằm ngay phía trên tuyến tiền liệt, có ống niệu đạo dẫn thông từ bàng quang xuống qua giữa tuyến tiền liệt và dọc theo chiều dài của dương vật, nó giúp mang nước tiểu và tinh dịch ra ngoài cơ thể;
  • Trực tràng nằm ngay phía sau tuyến tiền liệt, là phần dưới của ruột và kết nối với hậu môn;
  • Chạy dọc theo hai bên của tuyến tiền liệt là một tập hợp các mạch máu và dây thần kinh chi phối chức năng cương dương. Đối với một số nam giới, các mạch và dây thần kinh này gắn trực tiếp vào tuyến tiền liệt; ở một số người khác thì những dây này chỉ nằm cạnh.
  • Dương vật, bìu, tinh hoàn là các cơ quan phụ cận tuyến tiền liệt.
tuyến tiền liệt ở đâu
Hình ảnh mặt cắt vị trí của tuyến tiền liệt cùng các cơ quan phụ cận theo hướng nhìn từ bên hông

Tuyến tiền liệt có 2 giai đoạn phát triển về kích thước, lần 1 là khi bước vào tuổi dậy thì và lần 2 là sau tuổi 40.

  • Khi mới sinh ra, tuyến có kích thước bằng hạt đậu hà lan
  • Khi bước vào tuổi dậy thì, tuyến bắt đầu phát triển, to bằng quả óc chó (nặng 15-20 gram). Kích cỡ này sẽ ổn định suốt những năm trưởng thành (dậy thì tới 40 tuổi).
  • Khi qua tuổi 40, tuyến lại bắt đầu lớn dần lên, có người lớn tới ngoài 100 gram. Tình trạng này còn gọi là phì đại tuyến tiền liệt ở dạng lành tình (không phải ung thư).

Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính không phải là ung thư và không làm gia tăng nguy cơ phát triển ung thư tiền liệt tuyến ở nam giới.

☛ Xem thêm: Kích thước tuyến tiền liệt bình thường và phì đại là bao nhiêu?

II. Cấu tạo tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt được tạo thành bởi mô liên kết và mô tuyến, có lớp mạc cơ bao phủ bên ngoài. Tuyến tiền liệt được chia thành 5 thùy:

cấu tạo tuyến tiền liệt
Hình ảnh cấu trúc cắt ngang của tuyến tiền liệt (nhìn từ trên xuống)
  • Thùy trước được hình thành hoàn toàn bằng mô sợi)
  • Thùy giữa hình nón, nằm giữa ống phóng tinh và niệu đạo
  • Thùy bên (trái và phải) tạo thành khối chính của tuyến tiền liệt, được ngăn cách với nhau bởi niệu đạo tuyến tiền liệt
  • Thùy sau có thể được sờ thấy qua trực tràng, khi thăm khám tuyến tiền liệt bằng trực tràng kỹ thuật số (DRE)

III. Chức năng của tuyến tiền liệt

Bên cạnh việc nắm rõ tuyến tiền liệt nằm ở đâu và cấu trúc như thế nào, bạn cũng cần hiểu rõ về chức năng của tuyến tiền liệt. Các chức năng chính của tuyến tiền liệt bao gồm:

  • Tham gia sản xuất khoảng 30% tinh dịch. Đây là chức năng quan trọng nhất của cơ quan sinh sản này.
  • Đóng – mở niệm đạo khi xuất tinh hoặc đi tiểu để chỉ tinh dịch hoặc chỉ nước tiểu được đưa ra ngoài, ngăn không cho tinh dịch hoặc nước tiểu chảy ngược vào bàng quang.
  • Chuyển đổi hormone sinh dục nam testosterone thành dạng hoạt động là dihydrotesterone (DHT).

IV. Những bệnh lý phổ biến của tuyến tiền liệt

Hiểu rõ vị trí tuyến tiền liệt nằm ở đâu, chức năng của tiền liệt tuyến sẽ giúp bạn dễ dàng nắm bắt những vấn đề bất thường có thể xảy ra cũng như cách phòng ngừa. Một số bệnh lý phổ biến bao gồm:

  • Ung thư tuyến tiền liệt: đây là tình trạng các tế bào ác tính tăng sinh trong tuyến tiền liệt. Những khối u này thường phát triển chậm và có thể điều trị thậm trí là không cần điều trị. Tuy nhiên, có một số khối u tiền liệt tuyến phát triển mạnh và lây lan nhanh chóng cần được điều trị kịp thời.
  • Viêm tuyến tiền liệt: có 2 dạng tình trạng viêm cấp tính và viêm mãn tính. Những biểu hiện của viêm tuyến tiền liệt có thể gồm:
    • Đau xung quanh vùng chậu,
    • Đau rát khi đi tiểu,
    • Tiểu không tự chủ,
    • Rối loạn cương dương,…
    • Đặc biệt là có thể không có triệu chứng.
  • U xơ tiền liệt tuyến (Phì đại tiền liệt tuyến): là một trong những vấn đề phổ biến ở nam giới ở độ tuổi trung niên. Tình trạng này thường là nguyên nhân gây tắc nghẽn niệu đạo.

V. Cách phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe tuyến tiền liệt

Sau khi biết tuyến tiền liệt nằm ở đâu, bạn cũng nên lưu ý một số điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe tuyến tiền liệt:

  • Kiểm tra tuyến tiền liệt thường xuyên (độ tuổi 50 tuổi trở lên và sớm hơn ở những người có tiền sử gia đình mắc bệnh).
  • Đi khám ngày khi phát hiện những dấu hiệu bất thường như đau khi xuất tinh, tiểu đêm, đi tiểu nhiều lần, xuất hiện máu trong tinh dịch hoặc nước tiểu, đau rát khi đi tiểu, đau ở vùng lưng dưới,…
  • Khi được chẩn đoán mắc các bệnh về tiết niệu – sinh dục, bệnh nhân cần tuân theo chỉ định của bác sĩ để tránh ảnh hưởng đến các cơ quan khác.
  • Sinh hoạt tình dục an toàn, điều độ.
  • Tập thể dục thể thao thường xuyên bởi những người có chế độ tập luyện thể dục thể thao điều độ thì ít có nguy cơ bị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính hơn.
  • Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh (rau xanh, trái cây, protein)
  • Cân đối thời gian làm việc và nghỉ ngơi, luôn đảm bảo ngủ đủ giấc.
  • Bỏ hút thuốc lá: bởi khói thuốc lá cũng là một tác nhân làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.

VI. Tuyến tiền liệt có quan trọng không?

Tất cả nam giới đều có tuyến tiền liệt và mặc dù tuyến này không cần thiết cho sự sống, nhưng nó giữ những vai trò quan trọng trong hệ thống sinh sản:

  • Sản xuất chất lỏng cho tinh dịch, tạo môi trường với các thành phần lý tưởng và nhất quán để tinh trùng tồn tại, di chuyển và thụ tinh, gồm:
    • Enzyme kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) làm loãng tinh dịch để tinh trùng có thể di chuyển tự do
    • Prostatic acid phosphatase, một loại enzym xúc tác sự phân hủy các hợp chất giàu năng lượng có trong tinh dịch, từ đó cung cấp năng lượng và làm tăng khả năng vận động của tinh trùng
    • Axit citric giúp duy trì cân bằng thẩm thấu – điện giải (cân bằng muối và nước) trong tinh dịch
    • Kẽm – chất quan trọng đối với sự đông tụ của tinh dịch
    • Prostatic inhibitin bài tiết tuyến tiền liệt – một loại protein có vai trò điều chỉnh sự phát triển của tế bào
  • Mang các kháng thể giúp bảo vệ tinh trùng và đường tiết niệu khỏi các mầm bệnh, vi khuẩn có hại;
  • Giúp đóng đường niệu đạo lên bàng quang khi xuất tin để ngăn tinh dịch chảy ngược vào bàng quang;
  • Đóng ống dẫn tinh khi đi tiểu để nước tiểu không thể chảy ngược lại;
  • Giúp chuyển hóa hormone testosterone thành dihydrotestosterone (DHT) – một hormone quan trọng có trong tuyến thượng thận, nang tóc, tinh hoàn, và tuyến tiền liệt,…

Khi tuyến tiền liệt có vấn đề làm ảnh hưởng đến sự bài tiết dịch hoặc có những thay đổi về thành phần dịch, có thể dẫn đến vô sinh nam. Chính vì thế, tuyến tiền liệt đóng vai trò quan trọng trong việc sinh sản ở nam giới.

Bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu được tuyến tiền liệt nằm ở đâu trong cơ thể cũng như chức năng của tuyến này. Tuyến tiền liệt của nam giới có cấu tạo giải phẫu hình khối nhỏ gọn, bao quanh niệu đạo và bên dưới bàng quang. Tuyến tiền liệt tuy không cần thiết cho sự sống nhưng lại có những chức năng quan trọng.

Vì thế, khi thấy những dấu hiệu bất thường ở khu vực tuyến tiền liệt, bạn nên sớm đi khám để được chẩn đoán bệnh và điều trị kịp thời. Đặc biệt, một số tình trạng bệnh tuyến tiền liệt ở nam giới có thể làm ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng cuộc sống, như: phì đại tuyến tiền liệt, viêm tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tiền liệt,…

Nếu bạn đã được chuẩn đoán là phì đại tuyến tiền liệt thì có thể dùng Vương Bảo để giảm kích thước tuyến tiền liệt. Hoặc gọi đến tổng đài 1800 1258 để được chuyên gia tư vấn hỗ trợ.

||Tham khảo bài viết khác:

Cập nhật lúc: 12/12/2023
⭐ Với 10 năm uy tín trên thị trường, Vương Bảo không chỉ được nhiều bệnh nhân tin dùng mà còn được Diễn đạt các doanh nghiệp Việt Nam - Asean trao tặng giải thưởng Chất lượng Asean năm 2023. Đây là niền tự hào cho thảo dược Việt Nam và là bước tiến để vươn ra quốc tế.
⭐ Vương Bảo cam kết hoàn 100% tiền nếu không giảm kích thước tuyến tiền liệt sau 3 tháng sử dụng. Để đăng ký tham gia chương trình, Quý khách vui lòng gọi đến tổng đài 1800 1258 (miễn cước gọi) để được hướng dẫn chi tiết và nhận quyền lợi này.
03-hotline-svg.png
Loading...